Bedrijfsopvolging binnen de familie: een gedegen waarderingsrapport is cruciaal

Familiebedrijven spelen een cruciale rol in Nederlandse economie. Familiebedrijven zijn namelijk verantwoordelijk voor een groot deel van het Bruto Binnenlands Product (BBP) en spelen een belangrijke rol bij de creatie van werkgelegenheid in Nederland. Vergeleken met niet-familiebedrijven hebben familiebedrijven ook vaker een langetermijnvisie. Daardoor is de gemiddelde leeftijd van een familiebedrijf ook hoger vergeleken met niet-familiebedrijven. Doordat het veelal ondernemingen zijn met een lange historie is bedrijfsopvolging binnen de familie een speciale aangelegenheid. Het is belangrijk dat uw familiebedrijf op de juiste manier wordt overgedragen zodat hier later, intern of met de fiscus, geen discussie over ontstaat.

Waarom is een waarderingsrapport van groot belang?

De waarde van de onderneming bij een overdracht binnen de familie is veelal lastig vast te stellen doordat er geen sprake is van marktwerking. Om een realistische waarde vast te stellen moet er een waarderingsrapport worden opgesteld door een waarderingsdeskundige (Register Valuator). De Belastingdienst vraagt vrijwel altijd het waarderingsrapport op en is veelal erg kritisch op de inhoud.

De Belastingdienst wil namelijk dat er afgerekend wordt op basis van de werkelijke waarde van de aandelen. Het uitgangspunt hierbij is dat als ondernemingswaarde de ‘waarde in het economisch verkeer’ wordt gehanteerd. Volgens de wet moet de waarde van de onderneming bepaald zijn alsof deze op dezelfde wijze wordt voortgezet (‘going concern’). Er wordt dus geen rekening gehouden met bijvoorbeeld synergievoordelen die een grote onderneming en/of investeerder zou kunnen realiseren.

Het door de Register Valuator (RV) opgestelde rapport geeft de Belastingdienst inzicht in zowel de kwalitatieve als kwantitatieve aspecten van de onderneming. Als waarderingsmethode wordt in principe altijd de Discounted Cashflow-methode gehanteerd. Hierbij zijn de factoren tijd, geld en risico van groot belang.

De toegevoegde waarde van een goed waarderingsrapport

De Belastingdienst heeft een landelijk opererend Business Valuation Team (BVT). Dit team bestaat uit meerdere Register Valuators en andere experts. De Register Valuators binnen het BVT moeten vaststellen of de aandelen wel worden overgedragen tegen de waarde in het economisch verkeer. Deze waarderingsrapporten krijgen doorgaans veel aandacht en de inspecteur moet samen met het BVT beslissen of de gehanteerde waardering een zakelijke grondslag kent. Doordat een door u ingeschakelde Register Valuator dezelfde richtlijnen en kwaliteitseisen als de Register Valuators van de Belastingdienst volgt, is de kans ook vele malen groter dat zij het eens worden over de inhoud van het waarderingsrapport.

De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR)

Door de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) is de overgang van ondernemingsvermogen binnen de familie een stuk eenvoudiger gemaakt. De BOR kan gebruikt worden bij een erfenis of schenking van een onderneming of bij een aanmerkelijk aandelenbelang (>5%). De BOR is ook in de politiek een veelbesproken onderwerp. Een aantal politieke partijen waren voor afschaffing van de BOR terwijl andere partijen juist de voorkeur hadden voor een versobering van de regeling. Uit het door de (inmiddels demissionaire) Kabinet naar de Tweede Kamer ingestuurde Belastingplan 2024 wordt duidelijk dat de wijzigingen als doel hebben om de regeling eenvoudiger te maken en het oneigenlijk gebruik van de BOR moet tegengaan.

De juridische documentatie bij bedrijfsopvolging

Naast het opstellen van een goed waarderingsrapport door een Register Valuator moeten er ook juridische documenten worden opgesteld om de overdracht te bewerkstelligen. Bij een schenking of erfenis zullen deze grotendeels door de notaris worden opgesteld. Wel kan onze eigen jurist meekijken en meedenken bij de juridische documentatie. Ook komt het vaak voor dat een deel van de aandelen worden geschonken en dat een deel worden overgedragen middels een koopovereenkomst. Onze jurist is gespecialiseerd in het opstellen van deze koopovereenkomsten.

Coördinatie van het bedrijfsopvolgingsproces

Daarnaast kan BHB Dullemond een belangrijke rol spelen bij de coördinatie van het gehele bedrijfsopvolgingsproces. Naast de Register Valuator en een jurist zullen ook de notaris, fiscalist en de eigen accountant een belangrijke rol hebben in het proces. Wilt u meer weten over bedrijfsoverdracht binnen de familie en wat wij als BHB Dullemond voor u kunnen betekenen? Maak dan vrijblijvend een afspraak met Henny Kloppenburg (Register Valuator) of Lisette van Gils (M&A Jurist). Zij nemen graag de tijd om met u mee te denken.

Contactgegevens

Henny: T. 033-480 54 82 E. henny.kloppenburg@bhbdullemond.nl

Lisette: T. 033-480 54 82 E. lisette.vangils@bhbdullemond.nl