Familiebedrijven versnellen overdracht vanwege mogelijke versobering BOR
Eigenaren van familiebedrijven gaan ervan uit dat er een versobering of zelfs afschaffing van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) komt. Uit recent onderzoek van adviesorganisatie RSM en Nyenrode Business Universiteit blijkt ook dat de ontwikkelingen rondom de BOR bij 44% van de familiebedrijven aanleiding geven om meer haast te maken om het stokje aan de volgende generatie over te dragen. Daarbij heeft voor een aantal bedrijven de coronacrisis een drukkend effect gehad op de waarde van de onderneming waardoor er een tweede argument is om het moment van de bedrijfsoverdracht naar voren te halen. In dit artikel zullen wij uitgebreid ingaan op de bedrijfsopvolgingsregeling die anno 2021 van kracht is en waar ondernemers van familiebedrijven de komende maanden nog de vruchten van kunnen plukken.
De bedrijfsopvolgingsregeling anno 2021
De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) is bedoeld om de continuïteit van familiebedrijven bij schenking of overlijden niet in gevaar te brengen. Door de belastingafdracht te beperken of tot nihil te reduceren hoeft er bij een bedrijfsoverdracht op de volgende generatie geen grote uitgave gedaan te worden die (in)direct op de onderneming drukt. Door toepassing van de bedrijfsopvolgingsregeling in de inkomstenbelasting en de successiewet is de totale belastingdruk bij een bedrijfsoverdracht ongeveer 4%, terwijl de belastingdruk zonder toepassing van de BOR ongeveer 40% bedraagt. Door de BOR blijft bij een bedrijfsovername de toekomst van het familiebedrijf op dit vlak in ieder geval gewaarborgd.
Bepalen van de ondernemingswaarde
Alvorens er gebruikgemaakt kan worden van de BOR-regeling is het zaak dat er een bedrijfswaarding plaatsvindt. De exacte vrijstelling die wordt toegekend volgens de bedrijfsopvolgingsregeling is namelijk afhankelijk van de ondernemingswaarde. Omdat wij als BHB Dullemond gespecialiseerd zijn in de verzekeringsmarkt, makelaardij, arbodienstverlening en accountancy, hebben wij specifieke waarderingsmodellen ontwikkeld gericht op deze vier nichemarkten en kunnen wij een goede en fiscaal geaccepteerde bedrijfswaardering opstellen. Voor het bepalen van de exacte vrijstelling maakt de belastingdienst namelijk onderscheid tussen de going-concernwaarde en de liquidatiewaarde en zal van deze twee rekenmethoden de hoogste uitkomst kiezen.
Going-concernwaarde volgens de bedrijfsopvolgingsregeling
De going-concernwaarde van de onderneming kan worden bepaald door de waarde van het ondernemingsvermogen als geheel te bepalen. Dit is inclusief de goodwill van de onderneming. Voor de vaststelling van de going-concernwaarde van de onderneming zijn er verschillende waarderingsmethoden waaronder de Discounted Cash Flow methode (DCF). Deze waarderingsmethode houdt rekening met de toekomstige kasstromen van de onderneming.
Liquidatiewaarde volgens de bedrijfsopvolgingsregeling
Bij de bepaling van de liquiditeitswaarde van de onderneming wordt gekeken naar de totale waarde van de individuele bedrijfsmiddelen. De liquiditeitswaarde is de geschatte verkoopwaarde van de afzonderlijke activa en kan worden gezien als de waarde die overblijft wanneer de activiteiten van de onderneming worden gestaakt.
Vrijstelling en bedragen voor 2021
De hoogte van de vrijstelling die u kunt krijgen hangt af van de waarde van uw onderneming. Hierbij zijn vier verschillende situaties mogelijk:
-
Going-concernwaarde is maximaal € 1.119.845 en is hoger dan liquidatiewaarde : u krijgt dan 100% vrijstelling over de going-concernwaarde.
-
Going-concernwaarde is maximaal € 1.119.845 en is lager dan liquidatiewaarde: u krijgt dan 100% vrijstelling over de liquidatiewaarde.
-
Going-concernwaarde is meer dan € 1.119.845 en is hoger dan liquidatiewaarde: u krijgt dan 100% vrijstelling over de going-concernwaarde tot € 1.119.845 en u krijgt 83% vrijstelling over de going-concernwaarde boven € 1.119.845.
-
Going-concernwaarde is meer dan € 1.119.845 en is lager dan liquidatiewaarde: u krijgt dan 100% vrijstelling over het verschil tussen de going-concernwaarde en de liquidatiewaarde. U krijgt 100% vrijstelling over de going-concernwaarde tot € 1.119.845 en 83% vrijstelling over de going-concernwaarde boven € 1.119.845.
Uitstel van erfbelasting over ondernemingswaarde
Naast voornoemde vrijstellingen is het ook mogelijk om uitstel van de betaling van erfbelasting aan te vragen door opvolger(s). Bij toekenning van de uitstel van betaling geldt er een termijn van maximaal tien jaar om de nog verschuldigde erfbelasting te voldoen.
Uitstel van betaling ingeval van (meerdere) niet deelnemende opvolger(s) / erven
Uiteraard kan het zich voordoen dat er meer erven zijn en dat niet alle erfgenamen het (familie)bedrijf voort zullen zetten. Regelmatig betalen de erfgenamen die de onderneming voortzetten een vergoeding aan de overige erfgenamen (zij erven immers minder). De niet actieve erven (zij die de onderneming niet voortzetten) moeten over deze vergoeding ook een erfbelasting betalen. Voor deze belasting geldt dezelfde regeling als voor de actieve erven met een maximaal uitstel van betaling van tien jaar.
Belangrijke voorwaarden voor toepassing van de BOR
Om in aanmerking te komen voor de bedrijfsopvolgingsregeling moet er aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Hieronder de vier belangrijkste:
-
Er moet sprake zijn van een actieve onderneming, dat wil zeggen dat er ondernemingsactiviteiten plaatsvinden. Alleen beleggen als activiteit is onvoldoende *
-
Ingeval van erving moet de overledene minimaal één jaar eigenaar zijn geweest
-
Ingeval van schenking moet de schenker minimaal vijf jaar eigenaar zijn geweest
-
De opvolger(s) moeten de onderneming voor de duur van minimaal vijf jaren voortzetten
-
Ingeval van een bv of een nv moet de opvolger minimaal vijf jaar eigenaar van de aandelen blijven.
BOR extra ingewikkeld voor vastgoedbedrijven
De fiscus erkent vastgoedbedrijven niet ‘standaard’ als ondernemingen, waardoor het toepassen van de BOR niet altijd mogelijk is. Terwijl zij natuurlijk net zo goed willen voorkomen dat de continuïteit van hun onderneming in het gedrang komt door belastingheffingen. Het is in elk geval altijd de moeite waard om - met kennis van de feiten en toetsing aan het wettelijk kader - te beoordelen of u de faciliteiten van de BOR toch kunt toepassen en afstemmen met de belastingdienst. Met als grote discussiepunt: bent u als vastgoedbedrijf aan het beleggen of ondernemen? Mocht de BOR niet toegepast kunnen worden, dan zijn er vaak nog andere mogelijkheden om op een fiscaal voordelige manier de (toekomstige aangroei van de) waarde van vastgoed naar de volgende generatie over te dragen.
Overeenstemming met de belastingdienst
Wanneer u definitief kiest om gebruik te maken van de bedrijfsopvolgingsregeling is het natuurlijk nodig om dit met de belastingdienst af te stemmen. Doorgaans is dit mogelijk in de aangifte maar het kan zijn dat er meer afstemming nodig is. Op de website van de belastingdienst zijn meer details te vinden.
Toch extern verkopen?
Soms is het verstandiger om de onderneming in (z’n geheel) te verkopen aan een externe partij en zelf als (minderheids)aandeelhouder of als medewerker aan boord te blijven. Dit omdat er bijvoorbeeld geen interne opvolger klaarstaat. De verkoop van een onderneming is een complex proces, zeker ingeval van overlijden van de ondernemer. BHB Dullemond is al ruim 23 jaar actief als fusie- en overnamekantoor binnen de verzekeringsmarkt, makelaardij, arbodienstverlening en accountancy en beschikt daarom over een groot netwerk aan potentiële kopers.
Begeleiding bij bedrijfsopvolging
In de afgelopen 23 jaar hebben wij als BHB Dullemond diverse familiebedrijven begeleid bij de bedrijfsopvolging. Wij hebben een sterk team met specialisten in huis zodat wij u goed kunnen helpen bij de verschillende aspecten die spelen bij een bedrijfsopvolging. Van het bepalen van persoonlijke doelstellingen, het waarderen van de onderneming, het realiseren van de fiscaal optimale juridische structuur, tot het eventueel afstemmen met de fiscus en het uiteindelijk formaliseren van de bedrijfsopvolging. Wij helpen u graag het stokje op een duurzame manier aan de volgende generatie over te dragen zodat de continuïteit van het familiebedrijf ook in de toekomst gewaarborgd blijft.
* Deze eis is open voor meerdere interpretaties. Bestaan de activiteiten van uw onderneming voornamelijk uit de exploitatie van vastgoed dan kan het nog steeds zo zijn dat u in aanmerking komt voor de bedrijfsopvolgingsregeling. Neem hiervoor vrijblijvend contact met ons op.