'Er is altijd een weg, zelfs als het onmogelijk lijkt'
Steef Visser, medeoprichter van Visser & Visser, kijkt terug op een rijke carrière waarin hij een bedrijf van de grond af opbouwde. Zijn verhaal is er een van ondernemerschap, groei en het belang van een mensgerichte cultuur. Terwijl hij zijn bestuurstaken binnen Visser & Visser overdraagt, reflecteert hij op het proces van loslaten, de uitdagingen die daarbij komen kijken, en de lessen die hij onderweg heeft geleerd. Wat Visser vooral typeert, is zijn onwrikbare geloof dat, hoe moeilijk de weg soms ook lijkt, er altijd een manier is om verder te komen.
Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet gij dat ook een ander niet
Visser: “Toen Ger en ik ruim 35 jaar geleden Visser & Visser startten, hadden we geen duidelijk plan voor de toekomst, maar we wisten wel: ‘We gaan het nooit alleen doen.’ Dat zorgde ervoor dat onze cultuur vanaf het begin centraal stond. Ger en ik hebben meer dan 35 jaar samen opgetrokken, en hoewel we het niet altijd eens waren, hebben we nooit een serieus geschil gehad. We discussieerden, losten het op, en gingen door. Die openheid werd een belangrijk onderdeel van onze bedrijfscultuur. Bij ons geldt: pak dingen samen op, wees open naar elkaar en sta klaar voor je collega’s. Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet gij dat ook een ander niet. Dat is de cultuur die we vanaf dag één hebben nagestreefd.”
Hij erkent dat het waarborgen van die open cultuur lastiger werd naarmate het bedrijf groeide. “Als je met z’n drieën bent, spreek je makkelijk alles uit. Maar zodra je met vijftien of meer bent, wordt dat ingewikkelder. Je moet je manier van denken en werken aanpassen om die openheid te behouden.” Toch blijft de open cultuur volgens Visser een wezenlijk fundament, zelfs nu het bedrijf is uitgegroeid tot meer dan 500 medewerkers verspreid over zestien vestigingen.
De kracht van optimisme, de wijsheid van realisme
Vissers ondernemerschap wordt misschien wel het beste samengevat door zijn filosofie dat onmogelijkheden vaak juist mogelijkheden zijn. “Toen Ger en ik begonnen, werd ons verteld dat het nooit iets zou worden. Maar als iemand zegt dat iets niet kan, dan betekent dat voor mij juist dat het wél kan,” vertelt hij gepassioneerd. Dit doorzettingsvermogen en de wil altijd naar de andere kant van de medaille te kijken, zijn kenmerkend voor Visser. Toch beseft Visser dat optimisme hand in hand moet gaan met realisme, want ondernemerschap kent ook moeilijke momenten. Hij herinnert zich een periode waarin hij deel uitmaakte van een bestuur dat niet goed functioneerde. Er kwam iemand bij die zeer gestructureerd en met een sterke aanwezigheid opereerde. Hoewel het een bijzonder kundig persoon was, werkte het voor mij niet, omdat het steeds voor spanningen zorgde. Hoewel de situatie uiteindelijk werd opgelost, was het een waardevolle les voor Visser. “Je leert dat niet elk team, zelfs als het op papier klopt, in de praktijk werkt.” Goede samenwerking draait niet alleen om de juiste mix van mensen, maar ook om de bereidheid over verschillen heen te stappen. “Soms moet je op een andere manier communiceren om echt samen te kunnen werken.”
Elkaar verder brengen
Vissers drijfveer is altijd geweest om naast mensen te staan, of het nu gaat om klanten, collega’s of familie en vrienden. “Het verder brengen van een klant of medewerker is altijd mijn belangrijkste streven geweest; dat is waar ik energie van krijg,” vertelt hij. Dit principe zie je niet alleen in zijn werk, maar ook in zijn persoonlijke leven. “We hebben vijf kinderen, en eigenlijk zie je hetzelfde patroon. Ook daar sta je permanent naast, vraag je wat ze nodig hebben en hoe je ze verder kunt helpen. Soms via omwegen, zoals een van mijn zoons die via mbo en hbo uiteindelijk de universiteit heeft bereikt. Maar het belangrijkste is dat we er altijd voor hen zijn.” Een treffend voorbeeld gebeurde tijdens zijn vakantie, toen een klant belde met zorgen over tegenvallende omzet. “Ik voelde direct aan dat dit niet het echte probleem was, dus vroeg ik naar zijn gezondheid. Na een stilte vertelde hij over zijn ernstige klachten.” Visser beloofde na zijn vakantie meteen langs te komen. “De klant was dankbaar dat ik er voor hem was. Misschien is dat uiteindelijk waar het allemaal om draait: er voor elkaar zijn en elkaar verder brengen, zowel zakelijk als persoonlijk.” 46 www.bhbdullemond.nl
Ondernemerschap in de huidige tijd: eten of gegeten worden?
Visser ziet in de huidige markt veel discussie over “eten of gegeten worden”, zeker binnen de accountancy. Maar hij heeft een andere kijk op de zaak: “in de schaduw van de grote jongens is het goed toeven.” Volgens hem hoeft het geen kwestie van overleven te zijn, zolang er ondernemerschap binnen de organisatie is. “Als je ondernemers in je team hebt, heb je altijd een toekomst binnen de accountancysector.” Zijn advies aan jonge accountants die overwegen voor zichzelf te beginnen, is positief: “Als ondernemer zeg ik: natuurlijk, ga ervoor. Er liggen nog volop kansen voor ondernemende accountants. Ondernemerschap is juist niet altijd nadenken over de risico’s, maar soms ook gewoon beginnen.” Het proces van loslaten: verstand en gevoel in balans Na meer dan 35 jaar als ondernemer was het moment voor Visser aangebroken zich terug te trekken uit de dagelijkse leiding. “Verstandelijk wist ik dat het tijd was het stokje over te dragen,” vertelt hij. “Maar persoonlijk was het een stuk moeilijker.” Hij had gezien hoe andere ondernemers, waaronder zijn eigen klanten, worstelden met het loslaten van hun bedrijf en wilde niet in dezelfde valkuil stappen. Om dit te voorkomen, bereidde hij zich zorgvuldig voor en liet hij de grote beslissingen geleidelijk aan anderen over. Toch bleef het een worsteling. “Ik moest knokken met mezelf,” geeft hij toe. “Het eerste halfjaar van 2023 was niet plezierig.” Het moeilijkste was accepteren dat hij niet langer de eindbeslissing nam. “Als ik niet meer in de dagelijkse operatie zit, moet ik me er ook niet meer mee bemoeien.” Loslaten vereiste zelfbeheersing en vertrouwen in zijn opvolgers, maar Visser wist dat het de beste stap voor de organisatie was. Hij leerde, soms letterlijk, op zijn tong te bijten en de nieuwe leiders hun eigen beslissingen te laten nemen. Visser heeft alle vertrouwen in de toekomst van Visser & Visser, ook nu hij zijn rol afbouwt. “De nieuwe generatie ondernemers heeft hetzelfde DNA als ik. Ze willen verder, niet om de groei, maar omdat het energie geeft.”